Diyojen Kimdir? Hangi Dönemde Yaşamıştır? Nasıl Bir Filozoftur?

M.Ö 412-323 yılları arasında yaşamış olan filozof, Kinik felsefesinin uygulayıcısıdır. dönemin Yunan kolonisi olan Sinop’ta doğan Diyojen sıradışı yaşam tarzı ve düşünceleriyle bilinir.

Diyojen toplumun yerleşik kurallarına karşı çıkan, insanın hiçbir şeye ihtiyacı olmadığını ve kendi kendine yetebileceğini savunan bir filozoftur. adeta bir keşiş yaşayışını benimseyen Diyojen’in bir fıçının içinde yaşadığı, karnını dilenerek doyurduğu bilinmektedir.

Diyojen’in en ilginç düşüncelerinden biri de aile kurumunu doğaya aykırı bulmasıdır. kadınların ve erkeklerin tek bir eşe bağlı olmaması gerektiği, çocukların ise anne-babanın değil tüm toplumun sorumluluğu altında olması gerektiğini savunmuştur.

Diyojen’e göre insanın ihtiyacı olan tek şey bilgeliktir. böylece insan kendi kendine yetebilir ve mutlu olmak için başka hiçbir şeye ihtiyaç duymaz.

Diyojen hakkında pek çok anektod mevcuttur. Bunlardan en bilineni kendisinden bir dileği olup olmadığını soran Büyük İskender’e söylediği “gölge etme başka ihsan istemem” sözüdür. Diyojen’le ilgili bir kaç anektod;

-Bir gün çok dar bir sokakta zenginliğinden başka hiçbir şeyi olmayan kibirli bir adamla karşılaşır. İkisinden biri kenara çekilmedikçe geçmek mümkün değildir. Mağrur zengin, hor gördüğü filozofa: Ben bir serseriye yol vermem, der. Diyojen, kenara çekilerek gayet sakin şu karşılığı verir: Ben veririm!

-Güpegündüz elinde lambayla dolaşırken kendisine ne yaptığını soranlara cevabı: Adam arıyorum, adam!

-Çeşmeden avucu ile su içen bir çocuk görünce “Bu çocuk bana fazladan eşyam olduğunu öğretti” diye haykırıp su çanağını kırmıştır.

-Kendisini iyi döşenmiş bir eve götüren bir adam “Bir daha yerlere tükürmemesini” tembihlemeye kalkınca Diyojen derhal adamın yüzüne tükürür ve “Buradan daha kirli bir yer bulamadım” der.

-Birisi, “Adam ne vakit evlenmeli?” diye sorduğunda, “Genç ise, henüz evlenme zamanı gelmemiştir. ihtiyar ise, vakti geçmiştir, ” der.