Tarihin Faydalandığı Bilim Dalları Nelerdir?

Tarih, insan geçmişini belli yöntemlere göre inceleyip ortaya koyan sosyal bir bilim dalıdır. Tarih olayları araştırılırken, incelenirken diğer bilim dallarından faydalanmak zorunludur. zira ilgi alanı oldukça geniş olan tarih biliminde gerek bilgi ve belgeleri elde etmek gerekse elde edilen bu bulguları açıklayabilmek, doğru olanı ortaya koymak için diğer bilim dallarının desteğine ihtiyaç duyulur. Tarihin faydalandığı başlıca bilim dalları şunlardır;

-Coğrafya: tarih, olayları yer-zaman göstererek açıklayan bir bilim dalı olduğuna göre bu noktada bir yer bilimi olan coğrafyadan yardım alması kaçınılmazdır. zira her tarihi olay belli bir coğrafi mekanda meydana gelir. o yerin iklimi, yer şekilleri gibi faktörlerin olay üzerindeki etkisi bu şekilde ortaya konulur. coğrafi konumu itibariyle anadolu’nun sürekli istilalara uğraması örnek olarak gösterilebilir.

-Arkeoloji: tarihi olayların açığa çıkarılmasında yazılı belgelerin önemi büyüktür. ancak yazının bulunuşundan önceki dönemler de tarihin konusu içinde yer aldığına göre, tarihin bu konuda başka bir bilim dalından yardım alması gerekir. o bilim dalı da kazı bilimi olan arkeolojidir. toprak ya da su altındaki bulguların elde edilmesi, bilhassa tarih öncesi devirlerin aydınlatılmasında arkeoloji bilimi, tarih biliminin en büyük yardımcılarındandır.

-Kronoloji: zaman-takvim bilimi olan kronoloji de tarihin en önemli yardımcılarındandır. zira tarihi olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurulabilmesi için olayın geçtiği zamanın bilinmesine ihtiyaç vardır.

-Etnografya: kültür bilimi de denilen etnografya toplumların yaşayışlarını, gelenek göreneklerini, kültürel özelliklerini ortaya koyar.

-epigrafi: anıt bilimidir. anıtlar üzerinde yer alan bilgileri inceler.

-Antropoloji: ırk bilimi-insan bilimi olarak da anılan antropoloji insanlık tarihinin en eski dönemlerinin dahi aydınlatılmasında tarih bilimine yardımcı olur. antropoloji insanın iskelet ve kafatası yapısını inceler.

-Paleografya: yazı bilimidir. farklı devirler farklı yazılar kullanılmıştır. paleografya bu yazıları n tür ve şekillerini inceleyerek çözer. örneğin Mısır’da kullanılan hiyeroglif, mezopotamya’da kullanılan çivi yazısının çözümünde paleografiden yararlanılır.

-Nümizmatik: meskukat yani para bilimidir. eski paraları inceler. paraların hangi medeniyete, döneme ait olduğunu, paraların üzerindeki şekil ve yazılardan devlet, hükümdar ya da ekonomik durum ile ilgili tarih bilimine çok önemli bilgiler verir.

-Filoloji: dil bilimidir. dünyadaki dilleri inceler ve topluluklar arasında dil konusundaki bağların ortaya konulmasında tarihe yardımcı olur.

-Heraldik: arma bilimidir.

-siciliografya: mühür bilimidir. belgelerde yer alan mühürlerle yazı tipi ya da hükümdar hakkında bilgi verir.

-Diplomatik: belge bilimidir. devletler arasında yapılan antlaşmalar ve diğer resmi belgeleri inceler

bunlar dışında sosyoloji, kimya, istatistik, felsefe, iktisat, sanat tarihi gibi bilim dalları da incelemeleriyle tarihe yardımcı olur.