Çevresel veya kalıtsal faktörler etkisi ile insan davranışının uzun süreli bozulması hali kişilik bozukluğu anlamına gelir. Toplumda görülme oranı %6-10 arasında olan kişilik bozukluğunun psikolojide bir kaç farklı türü vardır. Kişilik bozukluğu yaşayan insanların olumsuz yönü psikolojik yönden yardım istememeleridir. Bu durumdaki kişiler, günlük hayattaki gerçekleri farklı algılar ve sorunun kendi bakış açısı ile ilgili olduğunun farkında olmazlar. Eğer ki, kişilik bozukluğu olan bir yakınınız var ise işin çoğu size düşmektedir. Tabi bir o kadar da doktoruna. Tedavi edilmeyen kişilik bozukluğu hastanın özel hayatında, iş hayatında, sosyal yaşantısında da etkiler bir hal alacaktır. Kişilik bozukluğu yaşayan kişide ki dikkat edilmesi gereken en önemli etken hastanın çocukluk dönemidir. Bunun sebebi, yetişkin döneminde kişilik bozukluğu yaşayan insanlar çocukluk döneminde bir takım travmalar yaşamış olabilir. Yaşanılan olaylar bilinçaltına işlendiğinde, kişi yetişkin döneminde farklı bir kişiliğe bürünebilir buda kişilik bozukluğu yaşıyor demektir. Genel olarak kişilik bozuklukları 18 ile 20 yaşlarda başladığı görülmüştür. Bu hastalığın kendi kendine iyileşmesi yok denecek kadar azdır hatta çok zordur. Tek yöntem psikoterapi tedavisidir.
Kişilik Bozukluğu Kaç Gruba Ayrılır?
Kişilik bozukluğu 6 gruba ayrılır. Birbiri ile çok yakın sınıflardır. Yani, her kişilik bozukluğu bir diğerini içerisinde barındırır. Ancak, inceleme de teşhisin daha kolay olması için kategorilere ayrılmıştır.
Depresif Kişilik Bozukluğu Nedir?
Öz güven eksikliği, karamsarlık, olaylara kötü açıdan bakma, kendine acıma gibi eğilimleri olan depresif kişilikteki hastalar sürekli melankolik bir ruh hali içerisinde yaşarlar. Bu hastalıkta ki kişiler, çocukluk döneminde anne baba kaybı veya ilgi eksiliği görmüş olabilir. Psikoterapi veya ilaçlar ile hormonların kontrol altına alınması şartı ile tedavi edilmeleri mümkündür.
Paranoid Kişilik Bozukluğu Nedir?
Paranoyaklık bir durum içerisindeki bu hastalar, çevresindeki insanların hareketlerinde devamlı bir kötü niyet ararlar. Paranoid kişilik bozukluğu olan hastalar kimseye güvenemezler. Bu nedenle, yakın arkadaşı veya sırdaşı olmaz yakınında. Bu hastalık psikoterapi ve ilacın birlikte kullanılması halinde tedavi edilir.
Pasif – Agresif Kişilik Bozukluğu Nedir?
Pasif ve agrasif kişilik bozukluğunda, hasta açıkça olmasa da yapılacak işlerini erteleme, engelleme, özgüvensiz gibi davranışlar sergiler. Kişilik bozukluğunda belki de fark edilmesi zor en tehlikeli hastalık grubudur. Kişi öfkesini bu davranışları ile dile getirmeyi seçmiştir. Bu hastalıkta tedavi yöntemi psikoterapidir.
Obsesif (Saplantılı) Kişilik Bozukluğu Nedir?
Hastayı baya yıpratan bir kişilik türüdür. Saplantılı kişilik bozukluğunda mükemmeliyetçilik söz konusudur. Esnek olmayan bir yapıları vardır ve gereksiz detaylar ile fazla ilgilenir. Kişilik bozuklukları arasında kalıtımsal olarak tedavisi en kolay olan hastalıktır. Psikoterapi ve ilaç bir arada kullanılabilir.
Narsistik Kişilik Bozukluğu Nedir?
Bu hastalıktaki bir kişilik kendisine bakar ama iyi anlamda değildir. Kişilik bozukluklarında kendisine olumlu bakan tek hastalık grubudur. Narsistik kişilik bozukluğu kişide kendini fazlasıyla beğenme ve öz saygısı yüksek halleri ile görülür. Hastalar kendilerini diğer insanlardan daha üstün görürler. Yani, halk dilinde burnu hava da olan kişiliklerdir. Sürekli çocuklar gibi takdir edilmek isteyen davranışlar sergilerler. Kişilik bozuklukları arasında tedavisi en zor olan hastalıktır ve psikoterapi bu hastalığın tedavi yöntemidir.
Histrionik Kişilik Bozukluğu Nedir?
En çok kadınlarda görülen bir kişilik bozukluğudur. Gereksiz hareketler ile ilgi çekme ve olayı abartma halleri görülür. Histrionik kişilik bozukluğunda ki hastalar dikkat çekmeyi severler. Dış görünümleri bu kişiler için çok önemlidir. Tedavisi psikoterapi yöntemidir.
Bu kişilik bozulukları grupları dışında görülen; Şizoid, sadist, çekingen, yenilgin, borderline, şizotipal, megalomanlık çeşitlerde mevcuttur. Farklı etkiler yaratsa dahi kişilik bozuklukların hepsinde ana iki sebep vardır. Çocuklukta özellikle ebeveyn ile yaşanan travmalar veya kötü bir çevrede yetişmiş olma durumudur. Kişilik bozuklukları tedavisi imkansız olmayan, ancak süreklilik ve istikrarlılık isteyen zor bir süreçtir.