Bilgi Birikimi

Kalender Şah Kimdir? Kanuni Sultan Süleyman Döneminde Kalender Çelebi İsyanı

Muhteşem Yüzyıl dizisinin bu akşam ekranlara gelen bölümünde Sultan Süleyman tarafından Sadrazam İbrahim Paşa Anadolu’da ortaya çıkan isyanı bastırmak için görevlendiriliyor. Anadolu’da Kalender Şah liderliğindeki büyük bir isyanı bastırmak için İbrahim Paşa Anadolu Yollarına düşüyor. Kimdir bu Kalender Şah? Ne için isyan etmiştir?

Kalender Şah, nam-ı diğer Kalender Çelebi Osmanlı tarihçisi Peçevi İbrahim Efendiye göre Kalender Çelebi Hacı Bektaş-ı Veli’nin torunlarındandır, yani Hacı Bektaş-ı Veli’nin Kadıncık Ana’dan doğma öz oğlu olan Habib Efendinin soyundan gelmedir. Onların inançlarına göre Kalender’in babası İskender, İskender’in babası Balım Sultan, bunun babası Resul Çelebi bunun da babası Habib Efendi’dir.

Kalender Çelebi İsyanı, Kanuni Sultan Süleyman zamanında Osmanlı Devleti’nde Anadolu’da çıkan bir isyandır.  Ayaklanma en çok Ankara, Kırşehir, Bozok (Yozgat) , Tokat, Sivas, Erzincan, Kahramanmaraş, Adana ve Tarsus civarında yaşandı.

Kalender Çelebi isimli zat 1527 yılında bu ayaklanmayı çıkardı. Bu ayaklanmayı bastırmak için Pargalı Damat İbrahim Paşa görevlendirildi. İbrahim Paşa, yanına 3000 yeniçeri ve 2000 sipahi alarak yola çıktı. İbrahim Paşa, Aksaray’da kuvvetlerine, Anadolu Beylerbeyi Behram Paşa ve Karaman Beylerbeyi Mahmut Paşanın da kuvvetleri katıldı. İbrahim Paşa, Anadolu Beylerbeyi Behram Paşa ve Karaman Beylerbeyi Mahmut Paşa komutasındaki birlikleri, Kalender Çelebi üzerine gönderdi. Kalender Çelebi ile Tokat yakınlarından Cincilfe denilen yerde 27 Mayıs 1527 tarihinde vuruştular ve Osmanlı kuvvetleri yenildi. Bu yenilgi, Kalender Çelebi’yi güçlendirdi. Yeni katılımlarla kuvvetini 20-30 bine kadar çıkardı. Ancak daha sonra hızla kuvveti azaldı. Kalender Çelebi, yanında kalan az bir adamlarıyla Nurhak dağlarına çekildi. 22 Haziran 1527 tarihinde Elbistan civarlarında Osmanlı kuvvetleriyle tekrar vuruştu. Osmanlı kuvvetleri, Kalender Çelebi’nin adamlarını dağıttı. Bu vuruşmada, Kalender Çelebi’nin ve yanında sadık adamlarından Veli Dündar’ın kellesi, İstanbul’a I. Süleyman’a gönderildi. İbrahim Paşa Zülkadir (Maraş) Eyaleti ve civarında ıslahatlar yaptıktan sonra geri döndü.

Osmanlı tarih yazıcılarından Vakanüvis İbrahim Peçevi, Münecimbaşı, Solakzade Mehmet, Hemedani, Kalender Çelebi Şah ayaklanması­ndan, uzun uzun bahsetmektedirler. ansiklopedia.org

Exit mobile version