On kıtadan oluşan İstiklal Marşımızın özellikle ilk iki kıtasını hepimiz mutlaka ezbere biliyoruzdur. ancak on kıtasını tamamen ezbere bilen kaç kişi var orası tartışılır. Peki bağımsızlığımızın sembolü, her duyduğumuzda
milli duygularımızı kabartan İstiklal Marşımızın tarihçesi hakkında neler biliyoruz?
İstiklal Marşı Mehmet Akif Ersoy tarafından yazılmış,
Zeki Üngör tarafından bestelenmiştir. 12 Mart 1921 tarihinde I. TBMM tarafından “İstiklal” Marşı olarak kabul edilmiştir.
peki İstiklal Marşı’nın ortaya çıkış hikayesi nedir?
yıl 1921 ve haksız işgallere ve saldırılara karşı Kurtuluş Savaşımız tüm hızıyla devam etmektedir. bağımsızlık mücadelesinin düşmanla göğüs göğüse çarpışmanın yanı sıra halkın milli duygularını daha da harekete geçirmeye imkan sağlamak isteyen Maarif Vekaleti (günümüzün Milli Eğitim Bakanlığı) bir ulusal marş yarışması düzenlemiş ve para ödülü konulmuştur. bu yarışmaya toplamda 724 şiir katılmış, Mehmet Akif Ersoy para ödülü olduğu için başlangıçta bu yarışmaya katılmak istemediyse de Maarif Vekili Hamdullah Suphi’nin ısrarları ile katılmıştır.
Mehmet Akif Ersoy’un yarışmaya katılmasıyla bazı şairler bu rakip karşısında şiirlerini yarışmadan çekmişlerdir. Mehmet Akif Ersoy Kurtuluş Savaşı’nın hangi ruh ve ideolojik çerçeve içerisinde verilebileceğini Türklere göstermek amacıyla, Ankara’daki Taceddin Dergahı’nda yazdığı ve bağımsızlık savaşını verecek olan Türk Ordusu’na ithaf ettiği şiirini yarışmaya koymuş ve 17 şubat 1921’de Hakimiyet-i Milliye ile Sırat-ı Müstakim gazetelerinde yayınlanmıştır.
İstiklal Marşı’nı Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde okuyan ilk kişi dönemin Milli Eğitim Bakanı Hamdullah Suphi Tanrıöver olmuştur. Hamdullah Suphi’nin İstiklal Marşı’nı okuması ve ayakta dinlenmesinin ardından 12 Mart 1921 Cumartesi günü saat 17:45’te milli marş olarak kabul edilmiştir.
Mehmet Akif Ersoy’un yarışmada birinci olan bu şiirinin bestelenip marş haline gelmesi için ise ayrıca bir yarışma düzenlenmiş, bu yarışmaya da 24 bestekar katılmıştır. 1924 yılında Ali Rıfat Çağatay’ın bestesi kabul edilmiş ve 1930 yılında kadar bu beste çalınmışsa da 1930 yılında Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Zeki Üngör’ün bestesi kabul edilmiş ve İstiklal Marşı’mız bu besteyle çalınmaya başlamıştır.
Bu arada; milli şair Mehmet Akif Ersoy’un yarışmadaki para ödülünü ne yaptığını merak edenler için söyleyelim: Mehmet Akif Ersoy 500 lira olan para ödülünü Hilal-i Ahmer (bugünkü Kızılay) bünyesinde kadın ve çocuklara iş öğreten ve cepheye elbise diken Dar’ül Mesai vakfına bağışlamıştır.
1924-1930 yılları arasında kullanılan Ali Rıfat Çağatay’ın Bestesiyle İstiklal Marşı;
İSTİKLAL MARŞI DİNLE:
İSTİKLAL MARŞI’nın OSMANLICA METNİ:
استقلال مارشى
قورقما، سونمز بو شفقلرده يوزن ال سنجاق
سونمه‌دن یوردمڭ اوستنده توتن اڭ صوڭ اوجاق
او بنم ملتمڭ ييلديزيدر، پارلاياجاق
او بنمدر ، او بنم ملتمڭدر انجاق
چاتما ، قوربان اوله يم ، چهره كى اى نازلى هلال
قهرمان عرقمه بر گول .. نه بو شدت بو جلال ؟
سڭا اولماز دوكولن قانلريمز صوڭره حلال
حقيدر ، حقه طاپان ، ملتمك استقلال
.بن ازلدن بريدر حر ياشادم ، حر ياشارم
!هانكى چیلغین بڭا زنجير ووراجقمش ؟ شاشارم
،كوكره مش سل كبى يم : بنديمى چيكنر، اشارم
.ييرتارم طاغلرى ، انكينلره صيغمام طاشارم
،غر بك افاقنى صارمشس چليك زرهلى ديوار
.بنم ايمان طولو كوكسم كبى سرحدم وار
،اولوسون ، قورقما نصيل بويله بر ايمانى بوغار
مدنيت ! ” ديديكڭ تك ديشى قالمش جاناوار ؟ ”
،آرقاداش ! يورديمه الچاقلرى باصديرمه صاقين
.سپر ايت كووده كى ، طورسون بو حياسزجه اقين
..طوغه جقدر ساكا وعد ايتديكى كونلر حقك
.كيم بيلير ، بلكه يارين ، بلكه ياريندن ده ياقين
!باصديغك يرلرى ” طوپراق ! ” دييه رك كچمه ، طانى
.دوشون التنده بيڭلرجه كفنسز ياتانى
- سن شهيد اوغليسين ، اينجيتمه ، يازيقدر، آتاڭى
.ويرمه ، دنيالرى آلسه ك ده ، بو جنت وطنى
كيم بو جنت وطنڭ اوغرينه اولماز فدا ؟
!شهدا فيشقيره جق طوپراغى صقسه ڭ ، شهدا
،جانى ، جانانى ، بوتون واريمى السينده خدا
.ايتمسن تك وطنمدن بنى دنياده جدا
- روحمك سندن الهى شودر انجاق املى
،دكمه سين معبديمك كو كسنه نامحرم الى
بو اذانلركه شهادتلرى دينك تملى
،ابدى يورديمك اوستنده بنم ايكله ملى
،او زمان وجد اله بيك سجده ايدر وارسه طاشم
،هر جريحه مدن الهى ، بوشانوب قانلى ياشم
!فيشقيرير روح مجرد كبى يردن نعشم
.او زمان يوكسله رك عرشه دكر ، بلكه ، باشم
! دالغه لان سن ده شفقلر كبى اى شانلى هلال
.اولسون ارتيق دوكولن قانلريمك هپسى حلال
- ابدياً سڭا يوق ، عرقمه يوق اضمحلال
،حقيدر، حر ياشامش ، بايراغمك حريت
.حقيدر حقه طاپان ، ملتمك استقلال
محمد عاكف
Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak;
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.
O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak;
O benimdir, o benim milletimindir ancak.
Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl!
Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl?
Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl…
Hakkıdır, Hakk’a tapan, milletimin istiklâl!
Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım.
Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım!
Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım.
Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım.
Garbın âfakını sarmışsa çelik zırhlı duvar,
Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddım var.
Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imânı boğar,
‘Medeniyet!’ dediğin tek dişi kalmış canavar?
Arkadaş! Yurduma alçakları uğratma, sakın.
Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın.
Doğacaktır sana va’dettiği günler Hak’kın…
Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın.
Bastığın yerleri ‘toprak!’ diyerek geçme, tanı:
Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı.
Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır, atanı:
Verme, dünyaları alsan da, bu cennet vatanı.
Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki fedâ?
Şühedâ fışkıracak toprağı sıksan, şühedâ!
Cânı, cânânı, bütün varımı alsın da Hüdâ,
Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüda.
Ruhumun senden, ilâhi, şudur ancak emeli:
Değmesin mâbedimin göğsüne nâmahrem eli.
Bu ezanlar-ki şahâdetleri dinin temeli,
Ebedi yurdumun üstünde benim inlemeli.
O zaman vecd ile bin secde eder -varsa- taşım,
Her cerihamdan, ilâhi, boşanıp kanlı yaşım,
Fışkırır ruh-i mücerred gibi yerden nâ’şım;
O zaman yükselerek arşa değer belki başım.
Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl!
Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl.
Ebediyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl:
Hakkıdır, hür yaşamış, bayrağımın hürriyet;
Hakkıdır, Hakk’a tapan, milletimin istiklâl!