Gülten Dayıoğlu’nun Azat Kuşu adlı kitabı daha çok 7-11 yaş arası çocuklara hitap etmekte ve 4 ayrı hikaye içermektedir.
KAHRAMANLARI VE ÖZELLİKLERİ
İDRİS: İyi yürekli , yoksul, yardımsever bir köylü çocuğu
SATICI ÇOCUK: Başkalarını kandırıp para kazanan yoksul bir çocuk
ÖZET
İdris yoksul bir köylü çocuğudur. Pazar yerlerinde yükcülük yaparak geçimini sağlar. Bir gün pazarda dolaşırken kendi yaşıtı olan ve kuş satan bir çocuğa rastlar. İdris azat kuşu sandığı kuşu alıp azat eder. Fakat kuş sahibi tarafından önceden öğretildiği için tekrar sahibine geri döner. Satıcı çocuk bir çok kişiye aynı yolla kuşu satıp para kazanır. İdris bir hafta sonra pazarda dolaşırken tekrar aynı kuşu satan çocuğa rastlar ve kandırıldığını anlar. Satıcı çocuğu bu yaptığının yanlış olduğunu hırsızlık yerine geçtiğini anlatır. Bunu kimden öğrendiğini sorar , çocuk bunu birkaç defa hapse girmiş olan komşusundan öğrendiğini söyler. İdris çocuğa helal yoldan para kazanması için yardımcı olacağını söyler ve kuşu azat ederler.
YAZARIN KABUL VE DEĞERLERİ
Yazar yalancılığa ve hırsızlığa karşıdır. Bu kavramları olaylarla anlatmaya çalışmıştır. Bu hikayeyi okuyan çocuk kendisine bir takım paylar çıkartarak kendisinde bulunan kötü davranışları düzeltebilir. Yada önceden varolan fikirlerini genişletebilir.
Yazar ayrıca yardımsever ve iyi niyetlidir. Başkalarında yanlış görülen davranışların onlara yardım edilerek düzeltilebileceğini söyler.
Çocukları kötü yapan örnek aldığı büyükler ve yaşam şartlarıdır.
YOĞURTÇUNUN ÇINGIRAĞI
KAHRAMANLARI VE ÖZELLİKLERİ:
SATI: Utangaç, uslu , sevimli bir kız
BABA: Yoğurtçuluk yaparak geçimini sağlayan biri
ANNE: Hasta bir kadın
ÖZET
Satı, utangaç, sevimli bir kızdır. İlkokula gider, hiçbir zaman derslerine geç kalmaz. Fakat daha sonraları geç kalmaya başlar. Sebebi annesinin hasta olmasıdır. Satı annesine ve kardeşlerine bakar. Satı’nın babası yoğurtçuluk yaparak geçimini sağlayan birisidir. Annesini şehirdeki hastaneye yatırırlar. Babasıyla kız kendi aralarında annesinin durumu ile ilgili haber alabilmek için bir yol bulmuşlardır. Satı dersteyken babası çıngırağı on defa çalarsa annesinin durumu iyi, daha az çalarsa annesinin durumu kötüdür. İlk önceleri baba çıngırağı on defa sonra ise bu sayı giderek azalır. Bu sırada arkadaşları ve öğretmeni de Satı’yı destekler. Onlarda çıngırak sesini sayarlar. Son gün çıngırak hiç çalınmaz, çünkü Satı’nın annesi ölür. Baba ve Satı çok üzgündürler.
KABUL VE DEĞERLERİ:
Anne baba sevgisinin çok üstün olduğu, onlar için her türlü fedakarlığın yapılmasını yazar benimser.
Arkadaşlık, dostluk ilişkileri ve kötü durumlarda arkadaşlarımızın sevdiklerimizin desteğine ihtiyacımızın olduğu.
GÖKÇEN KIZ ÇEŞMESİ
KAHRAMANLARI VE ÖZELLİKLERİ:
GÖKÇEN: Sakat bir köylü kızı
ÖZET
Gökçen bir köylü kızıdır. Bacakalrı tutmadığı için yürüyemez durumdadır. Yaz geldiğinde arkadaşalrı annelerine yardım ederken o evde kalmak zorunda olduğu için kendini kötü hisseder ve sakatlığından ötürü kendini işe yaramaz olarak kabul eder. Annesi bu duruma çok üzülür. Bir gün tarladan dönerken ona bir demet buğday sapı getirir ve ninesinden öğrendiği sepet yapmasını ister. Gökçen bir sürü sepet ve süs eşyası yapar. Yoldan geçen yabancılar bunları çok beğenirler ve satın alırlar. Bir süre sonra Gökçen’in arkadaşları da ona katılır ve bir sürü sepet ve süs eşyası yapılır ve çok para kazanılır. Bu parayla köye su ve elektrik getirilir. Köy meydanına çeşme yapılır ismine Gökçen Kız Çeşmesi konulur.
KABUL VE DEĞERLERİ:
Azmin elinden hiçbir şey kurtulamaz.Özrümüzden dolayı hiçbir zaman hayata küsmemeliyiz. Zorluklara karşı mücadeleyi bırakmamalıyız. Her insanın faydalı bir yanının olacağı unutulmamalıdır.
LEYLEK KARDA KALDI
KAHRAMANLARI VE ÖZELLİKLERİ:
ERDİR: Çok meraklı , büyüklerin sözünü dinlemeyen bir çocuk
ANNE: Gelenek ve göreneklerine bağlı bir kadın
ÖZET
Erdir çok meraklı bir çocuktur. Erdir’in evinin önünde kuru bir söğüt ağacı ve onun üzerinde bir leylek yuvası vardır. Bahar gelir leylekler üreme zamanında leylekin bir tanesi Erdir’lerin evinin önündeki yuvaya konar ve kuluçkaya yatar. Erdir annesine leylek yumurtaların yenilip yenilmediği gibi bir takım sorular sorar. Annesi ona sıkı sıkı tembihler. Sakın leylek yuvasına el sürme uğursuzluktur der. Başına olmadık işler gelir diye uyarır. Fakat Erdir bunarlın batıl inanç olduğunu düşünür bir gün annesi evde yokken yuvadan yumurtaları alır bir tanesini ağaçtan inerken düşürü, ikisini haşlar, annesine yakalanır. Yumurtaları tekrar yerine koyar. Annesi Erdir’i azarlar. O akşam Erdir’in babasının dükkanı yanar. Sonra Erdil ev ailesi maddi sıkıntıya düşer. Bunun sebebinin annesi Erdir olduğunu düşünür. Sonra kış gelir, diğer leylekler sıcak ülkelerine giderken Erdir’in evinin önündeki kuru söğüt ağacında yuva yapmış olan leylek yumurtalarını bırakıp gitmez. Bütün mahalleli buna şaşırır. Erdir gerçeği bir türlü söyleyemez. Kar yağar, leylek karda ölür. Erdir çok üzülür ve pişman olur.
KABUL VE DEĞERLERİ:
Büyüklerin sözünü dinlememenin nelere sebep olabileceği anlatılmış.
Gelenek ve göreneklere daha saygılı ve inançlı davranılması gerektiği verilmeye çalışılmış.
Annenin yavrularına ölümüne bağlılığı da anlatılır.
Kabul ve değerler bir biriyle örtüşür.
KİTABIN FİZİKİ ÖZELLİKLERİ:
Ø Kitap 61 sayfadan oluşur, içinde 4 ayrı hikaye yer alır.
Ø Kağıt 1. hamurdur. Sayfalar beyazdır.
Ø Kitapta metni açıklayıcı resimler kullanılmıştır, resimler renklidir.
Ø Kitap kolaylıkla okunmaya, resimlere bakılmaya ve taşınmaya elverişlidir.
Ø Kitabın kapağı, cildi sağlamdır. Ön kapağında kitabın ismi, yazarının ismi ve onun altında hikaye ile ilgili resim yer alır. Arka kapağında ise, yazarın ismi ve diğer eserleri sıralanmıştır.
Ø Çocuk kitaplarında satır aralarındaki boşluklar normal hatta biraz fazla olmalıdır. Bu kitapta normaldir.
Ø Sayfa kenarlarında geniş boşluklar vardır.
Ø Çocuk kitaplarında harflerin puntosu önemlidir. Bu kitap 2.-3. sınıflara uygun bulunmuştur. Bunun için puntosu 14 dür. Kitabın yazı karakteri arialdir.
Ø İmla ve noktalamaya dikkat edilmiştir.
Ø Kısa paragraflardan oluşan cümleler yer alır. Çünkü uzun paragrafları çocuklar kavrayamaz.
Ø Cümlede kullanılan kelime sayısı fazla değildir.
Ø Yersiz benzetme ve tasvirlerden kaçınılmıştır.
Ø Duru, yalın ve akıcı bir dil kullanılarak yazılmıştır, cümleler ilk anlamıyla kullanılmıştır. kaynak:domat.us