Amfi Tiyatro (Amphitheatre) Nedir?

Amfi kelime anlamı olarak çift demektir. amfi tiyatro antik roma’da gladyatör gösterilerinin, vahşi hayvan mücadelelerinin yapıldığı ve bunların izlendiği yerdir. daire ya da oval planlı etrafı basamaklı oturma alanı ile çevrili yapılardır. amfi tiyatroların ilk örnekleri etrüskler tarafından yapılmıştır. yunanistanda bu yapının bulunduğu tek şehir Korinth idi. amfi tiyatroların en ünlüsü romadaki collesiumdur. Collesiumun 80 bin seyirci kapasitesine sahip olduğu belirtilir.

Amfi tiyatrolarda vahşi hayvanlar birbirlerini parçalar, insanlar birbirleriyle ya da vahşi hayvanlarla kıyasıya dövüşürlerdi. Genellikle ölümle sonuçlanan bu acımasız dövüşlerin, büyük bir izleyici kitlesi vardı.

amfi tiyatrolar başlıca üç kısımdır: kademeler, arena ve kulisler. kademeler ufki olarak bölümlere ayrılmıştır. seyircilerin kolaylıkla girmeleri ve çıkmaları için gereken yerlere yeterli sayıda kapı yapılmıştır. bunlara vomiforia denir. arenanın çevresinde 4-5 m. yüksekliğinde vahşi hayvanların seyircilere saldırmasını engellemek için yapılmış podium denilen duvar bulunur. podiumun hemen üstünde yüksek görevlilere ayrılan kısım ve localar bulunmaktadır. sonraki kademeler ise halka mahsustu.

arena denilen kısım gösterilere mahsustu. zemini kum döşelidir. arenaya açılan iki ana kapıdan biri gladyatörlerin girişi, diğeri ölülerin çıkışı için kullanılır.

kulisler gösterilere çıkan insan ve hayvanların bulunduğu kısımdır. genellikle arenanın zemini altına inşa olunan bu kısımlar, mahzen ve dehlizlerden ibaret olup burada vahşi hayvanların kafesleri ve gladyatörlerin odaları bulunurdu. burada ayrıca mücadelede ölenler için cenaze odası vardı.