NATO Nedir? NATO Ne Zaman Neden Kurulmuştur?

NATO’nun açılımı North Atlantic Treaty Organization yani Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’dür. NATO aslında II. Dünya Savaşı’ndan sonra SSCB’nin yayılmacı politikalarına karşılık oluşabilecek tehlikelere karşı önlem almak amacıyla 4 Nisan 1949 yılında başta ABD olmak üzere İngiltere, Belçika, Fransa, Hollanda, İtalya, İzlanda, Danimarka, Lüksemburg, Norveç, Portekiz ve Kanada gibi Batılı devletlerin (Batı Bloğu) bir araya gelmesiyle oluşturulmuş bir birliktir.  temel amaç üye ülkelerin dışarıdan gelecek olan tehlikelere karşı askeri savunmasını sağlamak ve aynı zamanda gerek siyasi gerekse ekonomik ve sosyal alanlarda işbirliği sağlamaktır.

II. Dünya Savaşı’ndan sonra dünyada Doğu ve Batı bloğu ülkeleri olmak üzere iki kutuplu bir yapı oluşmuştu. Burada Batı bloğu ülkelerinin liderliği ABD’deyken Doğu bloğu ülkelerinin liderliğini SSCB elinde bulunduruyordu. Çünkü bu iki devlet dünyanın iki süper gücü konumundaydı.  ABD liderliğinde güvenlik ve işbirliği amacıyla NATO’nun kurulmasına karşılık SSCB de doğu bloğu ülkelerinin de dahil olduğu Varşova Paktı’nı kurdu (1955). böylece dünyada resmen bir soğuk savaş dönemi başlamış oldu.

NATO’nun prensibi şu şekilde belirlenmişti; NATO üyesi ülkelerden herhangi birinin toprak bütünlüğü, siyasi bağımsızlık ve güvenliği tehlikeye düştüğünde ya da dışarıdan bir saldırıya uğradığında diğer NATO ülkeleri bu saldırının kendilerine de yapılmış olduğunu kabul edeceklerdir.

SSCB ve Doğu Bloğu’nun dağılmasıyla birlikte NATO kendine yeni prensipler de edinmiştir. bunlar; uluslararası terörle mücadele (11 eylül saldırıları nedeniyle), doğal afetlere müdahale, uluslararası spor etkinliklerinin güvenliğinin sağlanması, insani müdahale adıyla askeri harekatlardır.

Türkiye’nin 1952 yılında resmen üye olduğu NATO’nun temel ve değişmeyen kurallarından bazıları şunlardır;

-ittifak savunma amaçlıdır

-üye ülkelerin toprak bütünlüğü ve bağımsızlığı garanti edilerek dünya barışı korunmalıdır

-üye ülkelerden birine yapılan saldırı, düğer tüm ülkelere yapılmış kabul edilir.(5. madde)

NATO’nun 28 üyesi vardır. üye ülkeler şunlardır;

• Almanya
• Amerika
• Arnavutluk
• Belçika
• Bulgaristan
• Çek Cumhuriyeti
• Danimarka
• Estonya
• Fransa
• Hırvatistan
• Hollanda
• İngiltere
• İspanya
• İzlanda
• İtalya
• Kanada
• Letonya
• Litvanya
• Lüksemburg
• Macaristan
• Norveç
• Polonya
• Portekiz
• Romanya
• Slovakya
• Slovenya
• Türkiye
• Yunanistan